Theo tâm điểm dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương, suốt dao động thời gian qua, các tỉnh thành Bắc bộ hầu như chìm trong mưa nhỏ, mưa phùn và sương mù, độ ẩm luôn dao động cao, không khí ẩm ướt lần lữa. Từ 17 đến 20/3, các tỉnh Bắc bộ thời tiết sẽ tốt dần lên do không có khối khí lạnh nào cung cấp thêm xuống, tình huống phổ thông là đêm và sáng sớm có sương mù và sương mù nhẹ lẻ tẻ, vùng ven biển vài nơi có mưa nhỏ, trưa chiều giảm mây, hửng nắng. Nền nhiệt ở những tỉnh phía Đông Bắc bộ tăng lên 25 - 27 độ C, bên Tây Bắc bộ 28 - 30 độ C, khu vực Tây Bắc là 32 - 34 độ C.

Các tỉnh Trung bộ thời tiết cũng khá yên ổn, trời ít mưa, ngày nắng, một số nơi ở vùng núi đằng Tây hình thành nắng nóng cục bộ. Nhiệt độ hết mức tiên-đoán 30 - 33 độ C, có nơi nắng nóng 35 - 37 độ C.

Tại các tỉnh miền Đông Nam bộ vẫn vẫn-còn thời tiết nắng nóng với nhiệt độ cao lên tới 35 - 36 độ C. Nắng nóng, khô hạn làm cho nhiều quy mô lúa, hoa màu của bà con bị thiếu nước tưới trầm trọng, thận trọng mạo hiểm cháy nổ đối với trung tâm đô thị, nhà xưởng… gia tăng.

Thời tiết ở miền Bắc hửng nắng (ảnh thí dụ)

Dự báo cho những vùng ngày 17/3:

Đằng Tây Bắc bộ: có mưa vài nơi, sáng sớm có nơi có sương mù, ngày nắng, riêng khu Tây Bắc có nơi có nắng nóng. Gió nhẹ. Nhiệt độ thấp nhất từ 18 - 21 độ, có nơi dưới 17 độ C, cao nhất từ 30 đến 33 độ, riêng khu Tây Bắc có nơi 35 - 37 độ C. Đằng Đông Bắc bộ và khu vực Thủ đô có mưa nhỏ vài nơi, sáng sớm có sương mù và sương mù nhẹ lác đác; trưa chiều giảm mây trời nắng. Gió Đông Nam cấp 2 - 3. Nhiệt độ tối thiểu từ 20 - 23 độ C, tối đa từ 27 - 30 độ, vùng duyên hải 25 - 28 độ; vùng núi 31 - 33 độ C.

Các tỉnh từ Thanh Hóa - Thừa Thiên Huế: không mưa, sáng sớm có sương mù và sương mù nhẹ lẻ tẻ; trưa chiều giảm mây trời nắng, vùng núi có nơi có nắng nóng. Gió nhẹ. Nhiệt độ tối thiểu từ 21 - 24 độ C, tối đa từ 29 - 32 độ, vùng núi có nơi 35 - 37 độ C. Đà Nẵng đến Bình Thuận không mưa, ngày nắng. Gió Đông cấp 2 - 3. Nhiệt độ thấp nhất từ 22 - 25 độ C, tối đa từ 30 - 33 độ C.

Khu vực Tây Nguyên: có mưa rào và dông vài nơi, ngày nắng. Gió nhẹ. Nhiệt độ tối thiểu từ 19 - 22 độ C, hết mức từ 31 - 34 độ C. Nam bộ không mưa, ngày nắng, chiều tối có mưa rào và dông vài nơi. Gió Đông Nam cấp 2 - 3. Nhiệt độ thấp nhất từ 22 - 25 độ C, tối đa từ 32 - 35 độ C./.

Nông dân Đắc Lắc phải mua thêm ống vì nguồn nước ngày dần xa.

“Giếng cả” sâu 40 mét đã khô kiệt

Mới 8h sáng, buôn Tơ Lia (xã Hòa Lễ, huyện Krông Bông) đã náo nhiệt bởi hàng chục chiếc xe công nông xuôi ngược, trên xe lỉnh kỉnh thùng phuy, can nhựa đựng nước. Quệt các giọt mồ hôi trên chân dung đen nhẻm, anh Y Krin Êban cười hậm hực: “Mình ra suối cách nhà 2 cây số lúc trời chưa sáng, đào cát rồi chờ mãi, giờ mới được ít nước đem về. Có nước rồi mới yên tâm đi làm rẫy”. Cùng hoàn-cảnh, nhưng ông Y Phúc K’Nul chọn cách lấy nước lúc chiều tối hoặc ban đêm. “Ban ngày suốt ít nước, người lại đông phải chờ lâu lắm, song mình già rồi buổi tối không đi được” - ông Y Phúc kể. Giếng nhà ông Y Phúc sâu 40m, đào trúng mạch nước, được xem là “giếng cả” cấp nước cho hơn chục hộ trong buôn. Song từ sau tết đến nay, “giếng cả” không còn giọt nào, dù ông Y Phúc đã cho các thanh niên trong buôn đến nạo vét bao nhiêu lần. Khảo sát của Phòng NNPTNT huyện Krông Bông đến giữa tháng 3, toàn huyện đã có 965 hộ - dao động hơn 5.000 người - thiếu nước sinh kế trầm trọng. Những huyện Lắc, Krông Năng cũng có ở mức 300 hộ không còn nước sinh kế, cốt yếu là các hộ sử dụng giếng đào.

Tại TP.Buôn Ma Thuột và trung tâm một số huyện, ông Trần Văn Thiện - Giám đốc công ty TNHH MTV cấp nước và rót vốn vào kiến lập Đắc Lắc - cho biết: “công ty còn khoảng 4.000m3 nước sinh sống, đáp ứng được dao động 75 - 80% đòi hỏi của bà con, hiện chúng tôi đã cúp nước luân phiên. Nếu trời không mưa, người dân bảo-trì sử dụng máy bơm hút nước tưới càphê, những điểm lấy nước ngầm của doanh nghiệp sẽ thiếu hụt hiểm nguy hơn”. Không chỉ thiếu nước sinh sống, hàng nghìn hécta cây trồng tại Đắc Lắc đang có nguy chết cháy, khi nguồn nước trên các hồ đập, sông suối Chuẩn bị cùng kiệt. Giữa trưa nắng khô khốc, ông Lâm Quang Thắng (xã Ea Pốc, huyện Cư M’gar) cùng 5 người đàn ông làm thuê xoay trần đào bới giữa lòng hồ Ea Đrơng. Ông Thắng ca thán: “Tôi đào kiếm ít nước, cấp cứu 5ha càphê đang héo queo. Song không kỳ vọng nhiều, bởi nước hồ là nước mặt, đã cạn thì đào bao nhiêu cũng thế thôi”. Trước đây, 3 giếng nước của ông Thắng đã được đào sâu thêm 5 - 7m, tiếp theo đào ngang, gây nên “hồ chứa” nằm dưới độ sâu 40m đặng hút nước từ nơi khác về. Đồng tình gây kiệt nguồn nước ngầm xung quanh, nguy cơ sụt đất, nhưng “hồ chứa âm ti” của ông Thắng và khá nhiều hộ khác cũng chỉ tưới được 2/4 đợt cho vườn càphê. Theo Sở NNPTNT Đắc Lắc, tính đến ngày 10.3, toàn tỉnh đã có 3.200ha càphê và hơn 1.000ha lúa khô cháy, song không còn nguồn nước chống hạn.

Công bố số Moblie đặng cấp nước cứu khát

Hiện các hồ chứa nhỏ đã xuống dưới mực nước chết, hồ chứa vừa còn 30 - 50% sức-chứa, nước sông suối cũng giảm nhanh, một số suối không còn dòng chảy. Với 220.000ha cây công nghiệp lâu năm cần nước tưới (gồm càphê, hồ tiêu và cacao), nguồn nước chống hạn từ bây giờ đến cuối mùa khô sẽ khó đảm bảo. Trước cảnh ngộ trên, một số huyện đang đào thêm giếng, đào thêm ao hồ lấy nước tưới cây trồng, sử dụng xe chở nước lưu động cứu khát cho dân… Cty TNHH MTV cấp nước và rót vốn vào kiến lập Đắc Lắc công bố số Smartphone, cấp nước bằng xe lưu động đến những vị trí thiếu nước… Ban Chống hạn từ tỉnh đến huyện cũng được tổ-chức để chỉ thị chống hạn cho cây trồng, đảm bảo không thiếu nước sinh sống cho dân.

Tuy vậy, trên đây chỉ là tuy-nhiên phương thức trước mắt. TS Lê Ngọc Báu - Viện trưởng Viện KHKT Nông lâm nghiệp Tây Nguyên - cho hay, hạn hán ở Tây Nguyên không phải vấn đề mới, cứ đến tháng 5 mà không mưa thì nước sinh kế cũng không đảm bảo chứ nói gì nước tưới. “Sống chung” với hạn nơi đây là phải có mạng lưới thủy lợi đủ mạnh, trồng rừng trên đầu nguồn thủy lợi đặng giữ nước mặt và tăng nước ngầm, chọn giống cây trồng thích nghi với khô hạn - như càphê là những giống TR14, TR15, TR16… Còn theo ông Trang Quang Thành - Giám đốc Sở NNPTNT Đắc Lắc - thì gây dựng thủy lợi lớn, thủy lợi cốt yếu, trồng rừng đầu nguồn… là các phương thức căn cơ nhất đặng chống hạn. Nhưng nguồn vốn tiến hành những dự án này rất lớn, sở phải trình UBND tỉnh, tỉnh xin Nhà nước mới được. Điều này có thể hiểu, phương thức lâu dài thì cũng phải… mãi mãi.

Từng ngày mực nước giảm đi 1cm khiến cho trên 22.500ha rừng U Minh Hạ trở nên khô cháy. Ảnh: NHẬT HỒ

Hàng ngày mực nước giảm 1cm

Đó là con số được Chi cục Kiểm lâm Cà Mau đưa ra từ các số liệu đo đạc hằng ngày ở những cánh rừng. Ông Nguyễn Văn Hải - Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Cà Mau - phân trần: “hiện tượng rừng khô kiệt nước trung bình 1cm/ngày, bắt đầu từ 4.2 cho đến nay. Chưa năm nào diện tích rừng báo động cháy tăng từng ngày như năm nay”. Toàn bộ lâm phần Cà Mau có đến trên 22.500ha diện tích rừng khô kiệt nước, chiếm 50% tổng tích có rừng tại Cà Mau.

Tại Vườn đất nước U Minh Hạ, trong 8.527ha qui mô rừng bảo vệ nghiêm ngặt của VQG thì có đến gần 7.000ha không còn nước, mạo hiểm cháy trên dưới cực kỳ có hại. Ông Huỳnh Minh Nguyên - Giám đốc VQG - cho hay, mấy hiện nay nắng nóng, gió lại nhiều làm nước bốc hơi khá nhanh khiến cho quy mô vùng lõi của VQG gần như bị khô hạn tuyệt đối. Không những rừng bị kiệt nước mà các kênh rạch nước cũng cạn dần.

Ông Nguyên dự trù chuyện mai kia rất gần chẳng được vui: “Trước mắt chúng tôi vẫn còn ứng phó được, tuy-nhiên tình trạng nắng nóng, gió mạnh cứ kéo dài thì đến đầu tháng Tư kênh mương sẽ bị cạn nước, rất gian nan cho di chuyển phương tiện, dụng cụ PCCR nếu xảy đến trở ngại|tai-nạn cháy”.

Trong lúc bấy giờ, hơn 19.000ha đất rừng do DN TNHH MTV U Minh Hạ quản lý thì thực trạng ít không an toàn hơn, tuy-nhiên BGĐ cũng đang ngồi trên lửa. Do đơn vị này quản lý -nhiều là rừng kinh tế, trồng rừng theo phương án kê liếp, dù nước dưới chân rừng không còn song ở kênh mương thì chưa cạn. Thế nhưng, trước tình trạng nắng nóng trì hoãn như thiêu như đốt, làm lượng nước tại phần lớn con kênh nhỏ, kênh tuần tra đều cạn kiệt khiến có tới 3.000ha rừng đang trên dưới báo động cháy cấp IV, 2.000ha ở cấp III, còn lại đều khoảng báo động cháy cấp II.

Ông Trần Trung Hiếu - Giám đốc doanh nghiệp TNHH MTV U Minh Hạ - cho hay, Cty có 11.000ha rừng tràm trồng theo mô hình quảng canh đang có rủi ro thiếu nước trầm trọng. Thiếu nước cho cây tiến triển, lẫn thiếu nước đề phòng cho công tác PCCR. Theo ông Hiếu, hiện còn 2.000 hộ dân định cư dưới tán rừng thuộc lâm phần do công ty quản lý, nên việc bảo vệ rừng rất gian khó. Sai sót một chút sẽ dẫn đến hậu quả khôn lường.

Căng mắt canh lửa

Mùa khô năm 2015 được dự đoán khô hạn gay gắt, rủi ro cháy rừng cao. Chính vì từ đầu năm 2015, UBND tỉnh Cà Mau đã ban hành phương pháp PCCR. Từ tháng 3.2015, những chủ rừng, đơn vị có rừng thực hiện chế độ trực 24/24h tại các điểm canh. Cà Mau cũng chính thức thông báo đóng cửa rừng từ 4.1.2015.

Để đối phó với nguy cơ cháy rừng, VQG U Minh Hạ bài biện 35 máy thông tin liên hệ, 12 máy bơm ở 24 điểm trạm, 145 chốt bảo vệ với lực lượng đều đặn trực- 24/24h và 1.402 nhóm làm-việc sẵn sàng ứng phó khi có sự cố|tai-nạn cháy rừng. Tại doanh nghiệp TNHH MTV U Minh Hạ sắp đặt 144 máy thông tin contact, 22 máy bơm, 20 chòi, chốt canh lửa cố định và 8 chòi canh bán vững chắc đang tiến hành nhiệm vụ canh lửa 24/24h. Nơi đây ngoài 90 nhóm công tác là người của công ty, còn có 2.000 nhóm làm-việc cẩn trọng sẵn sàng ứng phó.

Tại các chòi canh lửa, kiên cố lúc nào cũng có 2 người trực trên đài theo dõi. Còn lại các chốt đều cấm trại 24/24h tại nơi được giao nhiệm vụ. Anh Nguyễn Văn Liêm - Hạt phó Hạt Kiểm Lâm huyện U Minh - nhìn ra ngoài trời nắng chiều chang chang, nói: “Năm nay nắng dữ quá, khu vực hành chính của hạt đã bài trí 29 điểm, chốt an ninh rừng. Anh em đều bám trụ lại không dám rời vị trí, bởi chỉ cần sơ sót chút ít là hậu quả khôn lường”.

Đối với người dân nhận giao khoán đất rừng, họ chia nhau ra cùng “căng mắt” quan sát những cánh rừng. Ông Nguyễn Văn Thuấn (ấp 4, xã Khánh Bình, Tây Bắc) rầu rỉ: “Năm nào đến mùa chống cháy, người công chúng tôi cũng thay phiên nhau đi canh lửa. Năm nay nắng dữ quá, cầu mong cho rừng qua khỏi cơn đại hạn này”.

Ngày 15.3, Thứ trưởng Bộ NNPTNT Hà Công Tuấn đã có cuộc xác định làm-việc PCCR tại VQG U Minh Hạ. Tận mắt mục kích cảnh nước rút mỗi ngày, qui mô khô hạn tăng hàng giờ, Thứ trưởng Tuấn kiến nghị Sở NNPTNT Cà Mau, lực lượng làm nhiệm vụ bổ trợ thêm công tác PCCR song song cổ động kịp thời các đơn vị, cá nhân làm tốt công tác PCCR. Chiều 16.3, làm việc với UBND tỉnh Cà Mau, Thứ trưởng Hà Công Tuấn chú ý Cà Mau không được chểnh mảng, chủ quan về làm-việc PCCR, bởi theo dự đoán của ngành chuyên môn, mùa khô năm nay mạnh mẽ hơn các năm trước.

Ông Erdogan đòi hỏi những sắp xếp dính dáng “mau chóng hoàn tất dự án”, vốn được ông nêu ra ngay trước thềm cuộc tổng tuyển cử năm 2011.

Kênh đào dự định dài 43 km, rộng dao động 400 M, sâu 25 M và có 6 chiếc cầu, theo thông tin từ một cuộc họp mới đây được phương tiện truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ dẫn lại. Kênh đào sẽ chấp thuận cho các tàu lớn đi từ biển Marmara đến biển Đen mà không cần phải ngang qua eo biển Bosphorus, giúp làm giảm sức ép lên con đường thủy địa điểm này.

Bên cạnh đó, 2 KĐT mới cũng được dựng lên ở hai phía bờ kênh gần Istanbul với không ít khối nhà 6 tầng, những căn villa. Địa chỉ này sẽ có đủ đầy những lĩnh vực kinh doanh cộng với công viên và các mảng xanh.

Những khu nhà dọc theo kênh đào sẽ lấy cảm hứng từ triều đại Seljuk với hình ảnh mái vòm và ngọn tháp. Hơn nữa. Bố-trí phi trường thứ ba của Istanbul đang được khai triển. Số người cư trú tại đây vào khoảng 500.000 người, giảm so với dự-định ban đầu là 1,2 triệu người. Ông Erdoğan bày tỏ dân số lúc đầu “quá dày đặc”.

Theo Nhật báo Hurriyet của Thổ Nhĩ Kỳ, phí tổn ước tính cho chương-trình xây dưng kênh đào vượt quá 10 tỉ USD. Những nhà phê bình nhận định dự án chung cư đầy tham vọng của ông Erdogan, bao gồm xây cây cầu Bosphorus mới, hết sức nhãng phí và gây tổn hại đến môi trường.